Εξελικτικά, οι άνθρωποι ζούσαν πάντα σε εξωτερικούς χώρους στη φύση. Ως εκ τούτου, η βιολογική μας "κανονική κατάσταση" είναι να περιβαλλόμαστε από φυσικά ερεθίσματα. Επομένως, το σώμα μας είναι καλύτερα προσαρμοσμένο στη ζωή σε ένα φυσικό περιβάλλον.

Μόνο με την έναρξη της αστικοποίησης αρχίσαμε να ζούμε σε ένα ιδιαίτερα τροποποιημένο και εν μέρει τεχνητό περιβάλλον, και αυτό θα μπορούσε να είναι εν μέρει υπεύθυνο για μια ποικιλία χρόνιων δυσλειτουργιών και συναισθημάτων άγχους στους σύγχρονους ανθρώπους.

Ένα απλό μέσο διαφυγής από το άγχος της πόλης και της καθημερινότητας είναι το λεγόμενο Shinrin-yoku. Σε ελεύθερη μετάφραση από τα ιαπωνικά, σημαίνει "απορρόφηση της ατμόσφαιρας του δάσους με όλες τις αισθήσεις" ή εν συντομία λουτρό στο δάσος. Αυτό συγκαταλέγεται στις θεραπείες της φύσης ή οικοθεραπείες και γίνεται όλο και πιο δημοφιλές και στον δυτικό μας κόσμο. Οι επιστήμονες εξετάζουν επίσης προσεκτικά τις φυσιολογικές επιδράσεις του να περιβάλλεται κανείς από τη φύση. Για παράδειγμα, το λουτρό στο δάσος μπορεί να ενισχύσει το ανοσοποιητικό σύστημα κατά των ιογενών ή βακτηριακών λοιμώξεων, να προλάβει τον καρκίνο, να ανακουφίσει από το στρες και να προάγει τη χαλάρωση. Ο οργανισμός μας έχει συνηθίσει τα βακτήρια, τους ιούς, τους μύκητες και τις φυτικές ουσίες που βρίσκονται εκεί εδώ και εκατομμύρια χρόνια. Επομένως, είναι παλιοί μας φίλοι και ως εκ τούτου προάγουν την ανοσολογική ανοχή μας.

Τι κάνει τον αέρα του δάσους τόσο ιδιαίτερο;

Ο αέρας του δάσους είναι ένα εξαιρετικά ισχυρό κοκτέιλ βιοδραστικών θεραπευτικών ουσιών, τα φυτονίδια, ένας συλλογικός όρος για μια ομάδα αντιβιοτικά ενεργών ουσιών από φυτά.

Μια σημαντική ομάδα αυτών των θεραπευτικών ουσιών στον αέρα των δασών είναι τα τερπένια. Βρίσκονται, για παράδειγμα, στα αιθέρια έλαια. Μπορούν να διακριθούν περισσότερες από 40.000 από αυτές τις δευτερογενείς φυτικές ουσίες. Έχουν μια ποικιλία διαφορετικών λειτουργιών. Για παράδειγμα, χρησιμεύουν ως προστασία για τα δέντρα σε έντονη ηλιακή ακτινοβολία, η οποία είναι ορατή ως μπλε ομίχλη πάνω από το δάσος. Λειτουργούν επίσης ως φυτικά ελκυστικά για τα έντομα και τα ζώα. Χρησιμοποιούνται επίσης από τα φυτά για να προειδοποιούν άλλα φυτά για παράσιτα. Τα φυτά μπορούν στη συνέχεια να παράγουν τερπένια ως δηλητήριο για να σκοτώσουν τα παράσιτα ή να τα απομακρύνουν δίνοντάς τους μια δυσάρεστη γεύση. Χρησιμοποιούνται επίσης από τα δέντρα, τους μύκητες και τα βότανα για να επικοινωνούν.

Τα τερπένια έχουν ενισχυτική επίδραση στο ανοσοποιητικό σύστημα και είναι αντικαρκινογόνα. Τα τερπένια ενισχύουν το ανοσοποιητικό σύστημα τόσο άμεσα όσο και μέσω της επίδρασης στο ενδοκρινικό σύστημα μειώνοντας τις ορμόνες του στρες. Τα περισσότερα τερπένια βρίσκονται στο δάσος το καλοκαίρι, τα λιγότερα το χειμώνα. Τα τερπένια βρίσκονται ιδιαίτερα εντατικά στο δάσος κατά τη διάρκεια της βροχής ή της ομίχλης. Τα βρίσκουμε στην ισχυρότερη συγκέντρωση κυρίως κοντά στο έδαφος, δηλαδή εκεί όπου συνήθως περνάμε χρόνο. Τα κωνοφόρα δέντρα απελευθερώνουν ιδιαίτερα τερπένια. Επίσης τα φυλλοβόλα δέντρα, ιδίως η οξιά, η βελανιδιά, η σημύδα και η φουντουκιά.

Επίδραση στο ανοσοποιητικό σύστημα

Μια βόλτα στο δάσος έχει αποδειχθεί ότι ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα

Μια μόνο ημέρα στο δάσος αυξάνει τα κύτταρα φυσικών δολοφόνων κατά σχεδόν 40 τοις εκατό, τη δεύτερη ημέρα ακόμη και κατά περισσότερο από 50 τοις εκατό. Επιπλέον, τα κύτταρα αυτά είναι επίσης πιο ικανά. Η αύξηση της δραστηριότητας αυτών των κυττάρων είναι ανιχνεύσιμη ακόμη και για τις επόμενες επτά ημέρες μετά από μία ημέρα στο δάσος. Αν μείνετε στο δάσος για τρεις ημέρες, ο αριθμός των κυττάρων δολοφόνων αυξάνεται για τις επόμενες 30 ημέρες.

Επιπλέον, ο αέρας του δάσους έχει θετική επίδραση στο οξειδωτικό στρες του οργανισμού μας. Αυτό προκαλείται από τις ελεύθερες ρίζες, οι οποίες είναι ιδιαίτερα αντιδραστικές. Σε μια μελέτη, η υπεροξείδωση των λιπιδίων μειώθηκε σε άτομα που περνούσαν χρόνο στο δάσος. Η υπεροξείδωση των λιπιδίων είναι η χημική διαδικασία κατά την οποία αυτές οι ελεύθερες ρίζες αρχίζουν να οξειδώνονται και έτσι καταστρέφουν τα ίδια τα λίπη του σώματος. Το μπάνιο στο δάσος μπορεί επομένως να αποτρέψει την ανάπτυξη μιας αλυσιδωτής αντίδρασης που μπορεί να οδηγήσει σε βλάβη των κυτταρικών μεμβρανών. Η μελέτη αυτή διαπίστωσε επίσης μείωση των φλεγμονωδών κυτταροκινών.

Βελτίωση του πόνου

Εκτός από τις μεταβολικές αλλαγές του λουτρού στο δάσος, οι ήχοι και οι εικόνες της φύσης και μόνο μπορούν να επηρεάσουν την αντίληψη του πόνου. Για παράδειγμα, μια μελέτη στις ΗΠΑ διαπίστωσε ότι η απλή ακρόαση ήχων της φύσης και η προβολή μιας σκηνής της φύσης μπορούσαν να μειώσουν τον πόνο κατά τη διάρκεια μιας βιοψίας οστών, σε αντίθεση με τους ήχους της πόλης και την απουσία θορύβου.

Μεταβολικές προσαρμογές, όπως η μείωση του σακχάρου και των τριγλυκεριδίων στο αίμα

Το Shrinin-joku (ιαπωνικός όρος για το λουτρό στο δάσος) μπορεί επίσης να έχει θετική επίδραση στο μεταβολισμό. Μελέτες έχουν δείξει ότι ένας περίπατος στο δάσος μπορεί να μειώσει τα τριγλυκερίδια. Τα τριγλυκερίδια είναι λίπη που αποθηκεύονται στον λιπώδη ιστό ως απόθεμα ενέργειας. Σε ορισμένους ανθρώπους, τα επίπεδα τριγλυκεριδίων είναι αυξημένα, π.χ. αν υπάρχει λιπομεταβολική διαταραχή. Σε τέτοιες περιπτώσεις, το δασικό μπάνιο μπορεί να αποτελέσει υποστηρικτικό μέσο για την ομαλοποίηση του μεταβολισμού. Μια άλλη επίδραση του λουτρού στο δάσος στο μεταβολισμό είναι η αύξηση της ιστικής ορμόνης αδιπονεκτίνης, η οποία έχει θετική επίδραση στο μεταβολισμό του λίπους και των σακχάρων. Επιπλέον, τα χαμηλά επίπεδα αδιπονεκτίνης σχετίζονται με ασθένειες όπως ο διαβήτης τύπου 2 και η στεφανιαία νόσος, καθώς επηρεάζει την έκκριση ινσουλίνης. Επιπλέον, ο οργανισμός παράγει περισσότερες αντικαρκινογόνες πρωτεΐνες.

Χαλάρωση και μείωση του άγχους μέσω του λουτρού στο δάσος

Η παραμονή στο δάσος λειτουργεί επίσης ως ένα εξαιρετικά ισχυρό ψυχοτρόπο φάρμακο χωρίς παρενέργειες, στο οποίο χαλαρώνει και ανακουφίζει από το στρες. Το δάσος έχει αγχολυτική επίδραση στο αυτόνομο νευρικό μας σύστημα - μέσω ψυχολογικών επιδράσεων καθώς και μέσω τερπενίων. Για παράδειγμα, έχει αποδειχθεί ότι οι ορμόνες του στρες, όπως η κορτιζόλη και η αδρεναλίνη, μειώνονται διαρκώς.

Στους άνδρες, η αδρεναλίνη πέφτει κατά σχεδόν 30 τοις εκατό σε σύγκριση με την αρχική τιμή κατά τη διάρκεια μιας ημέρας στο δάσος και κατά 35 τοις εκατό την επόμενη ημέρα. Στις γυναίκες, τα επίπεδα μειώθηκαν κατά 50 τοις εκατό την πρώτη ημέρα και κατά 75 τοις εκατό τη δεύτερη ημέρα. Οι ερευνητές μπόρεσαν επίσης να δείξουν ότι η παραμονή στο δάσος οδήγησε σε μείωση των συναισθημάτων άγχους, επιθετικότητας και εξάντλησης.

Τα βαθιά σκοτεινά δάση δεν είναι τόσο ξεκούραστα όσο ένα φωτεινό περιβάλλον σαν σαβάνα, με ψηλά δέντρα και ξέφωτα που μπορούμε να παραβλέψουμε. Το τελευταίο υποστηρίζει την ανάγκη μας για προστασία και ασφάλεια και προάγει τη χαλάρωσή μας. Αλλά δεν είναι μόνο τα δάση που μας χαλαρώνουν- πολλά φυσικά στοιχεία μας ηρεμούν: λουλούδια και θάμνοι (ακόμη και σε εσωτερικούς χώρους), ανθισμένα τοπία, λιβάδια και ξέφωτα με διάσπαρτα δέντρα, κήποι με οπωροφόρα δέντρα και λαχανικά, χώμα καλυμμένο με μανιτάρια, πουλιά, καθώς και ήρεμα τρεχούμενα ή ακίνητα νερά και η θάλασσα.

Ο επιστήμονας Qing Li και συγγραφέας του βιβλίου "Ιατρική του δάσους", που δημοσιεύθηκε το 2012, συμβουλεύει να περνάτε δύο έως τρεις ημέρες το μήνα και περίπου τέσσερις ώρες την ημέρα στο δάσος για μια διαρκή αύξηση της αντικαρκινικής δράσης και των φυσικών κυττάρων δολοφόνων.

Αλλά δεν χρειάζεται να κάνετε και πολλά πράγματα. Απλά προσπαθήστε να κανονίσετε μια μεγάλη βόλτα στο δάσος μια φορά την εβδομάδα και να περνάτε χρόνο στο πράσινο όποτε είναι δυνατόν, για παράδειγμα κατά τη διάρκεια των διαλειμμάτων ή των αθλημάτων. Αν έχετε την τύχη να έχετε κοντά σας έναν κήπο ή ένα πάρκο, χρησιμοποιήστε τα όσο το δυνατόν συχνότερα.

Επιδράσεις στη διάθεση

Μια ανασκόπηση από το 2019 εξέτασε σε βάθος τις ψυχολογικές επιδράσεις της κολύμβησης στο δάσος. Κατηγοριοποιήθηκαν διάφορες συναισθηματικές καταστάσεις. Σε αυτές περιλαμβάνονταν η καταθλιπτική διάθεση, η ένταση, το άγχος, η κόπωση και ο θυμός. Χωρίς εξαίρεση, παρατηρήθηκε βελτίωση σε κάθε κατηγορία μετά το μπάνιο στο δάσος. Συνεπώς, αυτό μπορεί να βοηθήσει στην απελευθέρωση των αρνητικών συναισθημάτων προκειμένου να δημιουργηθεί χώρος για θετικά συναισθήματα!

Καλύτερη συγκέντρωση

Το πράσινο περιβάλλον ωφελεί τη σωματική και ψυχική υγεία και βελτιώνει την ικανότητα προσοχής. Πρόσφατες μελέτες σε νέους ενήλικες, για παράδειγμα, έδειξαν ότι η σύντομη παραμονή στη φύση βελτιώνει τη μνήμη και την προσοχή. Ακόμη και η απλή θέαση εικόνων της φύσης βοηθάει. Παρόμοια αποτελέσματα έχουν προκύψει και σε μελέτες με ηλικιωμένους. Η ακρόαση ήχων της φύσης φαίνεται επίσης να βελτιώνει την προσοχή. Ήδη από τη δεκαετία του 1990, ο Stephen Kaplan θεμελίωσε τη "θεωρία της αποκατάστασης της προσοχής", η οποία αναφέρει ότι ένα φυσικό περιβάλλον είναι λιγότερο γνωστικά επιβαρυντικό από ένα αστικό και έτσι η συγκέντρωση μπορεί να διατηρηθεί καλύτερα. Επομένως, όποτε είναι δυνατόν, μεταφέρετε τη δουλειά σας στην εξοχή -ή τουλάχιστον τα διαλείμματα εργασίας σας- και χρησιμοποιήστε πράσινες εικόνες της φύσης για την επόμενη ταπετσαρία σας.

Ευεργετικές επιδράσεις στα παιδιά

Η παραμονή στη φύση προάγει επίσης τη συγκέντρωση και την προσοχή των παιδιών, π.χ. σε περιπτώσεις διαταραχής ελλειμματικής προσοχής (ADD).

Για παράδειγμα, τα παιδιά σε δασικό νηπιαγωγείο αρρωσταίνουν λιγότερο συχνά, είναι λιγότερο υπέρβαρα και η ικανότητά τους να συγκεντρώνονται και οι αδρές κινητικές τους δεξιότητες είναι καλύτερα ανεπτυγμένες.

Το πράσινο παρατείνει τη ζωή και βελτιώνει το βάρος γέννησης

Πραγματικά εντυπωσιακά είναι τα αποτελέσματα μιας ανασκόπησης του 2015 από τον James και τους συναδέλφους του. Τα ευρήματα της έρευνάς του δείχνουν ότι το πράσινο προστατεύει από τις αρνητικές

επιπτώσεις στην ψυχική υγεία, τις καρδιαγγειακές παθήσεις και τη θνησιμότητα. Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, ένα πράσινο περιβάλλον έχει επίσης θετική επίδραση στο βάρος γέννησης.

Το πράσινο σας επιτρέπει να κινείστε και ομαλοποιεί το σωματικό βάρος

Στην πραγματικότητα, όσο περισσότερο χρόνο περνάτε στην ύπαιθρο, τόσο περισσότερο κινείστε και τόσο ιδανικότερο είναι το σωματικό σας βάρος.

Μια άλλη μελέτη από το 2017 καταλήγει σε παρόμοιο συμπέρασμα: Η αύξηση των χώρων πρασίνου στις κατοικημένες περιοχές συνδέεται με χαμηλότερο κίνδυνο να πάσχουν από πολλαπλές κοινές αιτίες θανάτου.

Μείωση της θνησιμότητας από την ατμοσφαιρική ρύπανση

Ομοίως, τα ποσοστά θνησιμότητας από την ατμοσφαιρική ρύπανση, όπως η ρύπανση από αιωρούμενα σωματίδια, μειώνονται με περισσότερο πράσινο στο περιβάλλον. Εύχομαι πραγματικά να διαβάσουν αυτές τις μελέτες και οι πολεοδόμοι και τα γκρίζα τοπία των πολυκατοικιών να αποτελέσουν σύντομα παρελθόν.

Υγεία της καρδιάς

Η αρτηριακή πίεση πέφτει επίσης όταν οι άνθρωποι περνούν χρόνο σε δασικό περιβάλλον, σύμφωνα με συστηματική ανασκόπηση του Ideno και των συνεργατών του από το 2017, η οποία εξέτασε πάνω από 20 μελέτες με 732 άτομα. Δεν μειώνεται μόνο η συστολική τιμή, αλλά και η διαστολική τιμή, η οποία κατά τα άλλα είναι πολύ πιο δύσκολο να επηρεαστεί. Αυτό επιβεβαιώθηκε και σε άλλες μελέτες.

Εκτός από τη θετική επίδραση του λουτρού στο δάσος στην αρτηριακή πίεση, βοηθά επίσης τους ασθενείς με χρόνια καρδιακή ανεπάρκεια. Σε μια μελέτη μπορούσε να αποδειχθεί ότι η παραμονή στο δάσος για τέσσερις ημέρες βελτίωσε σημαντικά τις παραμέτρους που σχετίζονται με αυτή την ασθένεια. Έτσι, το λουτρό στο δάσος μπορεί να ωφελήσει τη λειτουργική κατάσταση της καρδιάς μας.

Ύπνος

Και, όσο περισσότερη επαφή έχετε με τη φύση, τόσο καλύτερα κοιμάστε, και αυτό ισχύει και για τους ηλικιωμένους. Πετάξτε λοιπόν τα υπνωτικά σας χάπια στον κάδο και απολαύστε μερικές ρομαντικές νύχτες στη φύση.

Υπάρχουν λοιπόν κάποιοι λόγοι για να μην περάσετε λίγο χρόνο στην εξοχή σήμερα;

Δάσος και υγεία - Δάσος, ένας εξαιρετικά ισχυρός θεραπευτικός και χαλαρωτικός παράγοντας